مهد قرآن امیر المومنین(ع)قاضیجهان

به وبلاگ مهد قرآن امیر المومنین (ع) قاضی جهان خوش آمدید.

مهد قرآن امیر المومنین(ع)قاضیجهان

به وبلاگ مهد قرآن امیر المومنین (ع) قاضی جهان خوش آمدید.

مهد قرآن امیر المومنین(ع)قاضیجهان

۱ مطلب با موضوع «درباره قاضی جهان» ثبت شده است

قاضی جهان با ارتفاع 1330 متر از سطح دریا و با وسعت 6/73 کیلومتر مربع در غرب استان آذریجان شرقی قرار دارد. مختصات جغرافیایی آن 30و45و37 درجه عرض  شمالی و22و 56و46 درجه طول شرقی می باشد که حدود 57/9% از اراضی شهرستان آذرشهر را به خود اختصاص داده است. قاضی جهان یکی از چهار دهستـان بزرگ آذرشهـر بوده و متشکل از قاضی جهـان و 8 روستـای دیـزج آقا حسن، غلـه زار، اخی جهان، فیروز سالار، ینگجه، دستجرد، خان امیر و تاجینه (تاج الدین) می باشد که از بین روستاهای یاد شده روستای تاجینه خالی از سکنه می باشد. قاضی جهان از شمال به تبریز، از شرق به بخش گاوگان، از غرب به آذرشهر و از جنوب به کوه قزل داغی و رودخانه نوشین چای محدود می شود. قاضی جهان به خط مستقیم در 54 کیلو متری جنوب غربی تبریز، 15 کیلومتری جنوب شرق دریاچه ارومیه، در سه کیلومتری بخش گاوگان و چهار کیلومتری آذرشهر واقع گردیده است و از لحاظ سوق الجیشی و موقعیت جغرافیایی در مرکز شهرستان آذرشهر قرار داشته و پل ارتباطی مهمی بین سه بخش مهم آذرشهر،گوگـان و ممقـان می باشد. در آخرین تقسیمات کشوری به بخش ممقان پیوسته و پس از آن مجدداً به بخش مرکزی آذرشهر متصل شده است.

توابع قاضی جهان
  • دیزج آقاحسن

دیزج آقاحسن همچنانکه از نامش پیداست در گذشته بعنوان یک دژ و قلعه ای با دیوارهای بلند بوده و بعنوان مأمن و پناهگاهی برای مردم منطقه بخصوص قاضی جهان در مواقع حمله مهاجمان و یاغیان اکراد و همچنین بعنوان دروازه ورودی قاضی جهان از طرف دهخوارقان به حساب آمده واینک به قاضی جهان پیوسته وازمحلات آن محسوب می گردد.

دیزج آقاحسن با 55 خانوار و 216 نفر جمعیت 1340 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و دارای یک مسجد،  گورستان،. مدرسه مخروبه و کارگاه حوله بافی و پتوبافی می باشد. مردم آن عمدتاً کشاورز و دامدار بوده و فرآورده هایی همچون گوجه فرنگی، سیب زمینی ، سیب و گلابی دارند.

  • غله زار

این روستا در جنوب قاضی جهان و درست در پای کوه قیزیل داغ واقع گردیده و با 1350 متر ارتفاع از سطح دریا دارای 148 نفر جمعیت می باشد. غله زار به دلیل قرار گرفتن در جلگه ای سرسبز و کوهستانی محل مناسبی برای کشاورزی بوده و محصولات صیفی کاری آن اعم از سبزیجات، خیار، گوجه فرنگی، سیب زمینی ، سیر و پیاز در تأمین مایحتاج غذایی شهرستان آذرشهر نقش باالفعلی دارد.

  • اخی جهان

این روستا در شمال غربی قاضی جهان واقع گردیده و در واقع نسبت برادری با قاضی جهان دارد. پیوندهای زیادی بین این دو منطقه چه در گذشته و چه در وضع فعلی وجود داشته و دارد و راه زیرزمینی مخفی بین دو آبادی درگذشته بیانگر وابستگیهای عمیق و حاکی از تمایلات و تعلقات اجتماعی زیادی بین آن دو بوده و هست. روستای اخی جهان با 500 خانوار و در حدود 2280 نفر جمعیت در 4 کیلومتری شمال باختر آذرشهر قرار گرفته است که 1340 متر از سطح دریا ارتفاع دارد.

این آبادی جلگه ای با هوای معتدل و نیمه خشک همچون قاضی جهان واقع شده و کار و پیشه مردم آن عمدتاً کشاورزی، دامداری، قالیبافی و کارگری بوده و گندم، سیب زمینی و گوجه فرنگی از فرآورده های کشاورزی آن می باشد.

روستای اخی جهان دارای کتابخانه ای مجهز و بزرگ، خانه بهداشت، شرکت تعاونی روستایی، پایگاه مقاومت بسیج و مخابرات بوده و خانه های آن به آب، برق، لوله کشی گاز و تلفن مجهز می باشد.


زمین شناسی منطقه قاضی جهان (ژئومورفولوژی)

در مورد زمین شناسی قاضی جهان و کنکاش در رابطه با مورفولوژی و ژئومورفولوژی این منطقه به تحقیقاتی که در کتاب آذربایجان شناسی در مورد زمین شناسی آذرشهر انجام پذیرفته و اشاراتی به گسل ها، رسوبات، لایه ها و سنگ های اطراف آن از جمله قاضی جهان گردیده اکتفا می کنیم.

منطقه قاضی جهان علاوه بر سنگهای رسوبی از مواد مختلف آتشفشانی حاصل از توده های آتشفشانی قله سهند از جمله مواد پیروکلاستیک (آذر آواری)و گدازه ها و خاکستر و شن های آتشفشانی سهند پوشیده می باشد . قسمت های غرب،شمال غرب و جنوب غربی شهرستان آذرشهر از کویر(پلایا) دریاچه ارومیه پوشیده می باشد.

کناره های غربی قاضی جهان که مشرف به همین دریاچه می باشد بیشتر از سیلت ، نمک، گل های یدی و کلردار که جنبه شفا بخش دارند تشکیل شده که در مجموع جزواراضی دوران چهارم محسوب می شود. تنها سنگ رسوبی قابل ملاحظه دوران چهارم (کواتریز)مربوط به رسوبات آهکی ،توف های آهکی ، تراورتن و مرمر سفید می باشد، این رسوبات با رنگ قرمز و سرخ فام و صورتی رنگ ازحوالی گوگان شروع و پس از گذر از جنوب غربی قاضی جهان تا روستای داشکسن، سرتاسر غرب آذرشهر در دست راست جاده آذرشهر به مراغه را پوشانیده و معادن سنگ زیادی را به خود اختصاص داده است عمده ترین این تراکمات از فعالیت های چشمه های معدنی نظیر چشمه قزل داغی (شور سو) حاصل شده است. این رسوبات تراسهائی با سطح مسطح وهمواری را تشکیل داده که در آنها گسل هائی هم ناشی از خشک شدن تراکمات بوجود آمده است از آنجمله گسلی که سر تا سر قزل داغ را بریده است توف های آتشفشانی و شن آتشفشانی وگل های آتشفشانی وسایرفرآورده های تجزیه ای   سنگ های آتشفشانی از قبیل رس ها و ماسه ها و خاکها و مخروط افکنه های فراوان در حاشیه توده سهند کوههایی را گویند که دارای چین خوردگی های منظم نبوده و لایه های در هم و بر هم داشته باشند به دوره کواترنر یا دوران چهارم نسبت داده می شود.

رسوبات ریزدانه و نرم همراه با شن های آتشفشانی فراوان که از رس ـ مارن ـ شن و بعضاً«کنلگومرا» تشکیل شده به چشم می خورداین اراضی، حواشی قاضی جهان را پوشانیده است این تراکمات بصورت تراس های طویلی است که در بین آنها در دره هائی نه چندان عمیق ولی باز و وسیـع قـراردارد که دره ها و شیارهای چندی کناره های آنها را در هم گسیخته است.

 


کوهها و پستی و بلندیهای قاضی جهان

قاضی جهان در منطقه ای نیمه کوهستانی واقع گردیده است که سرتاسرجنوب و جنوب غربی آن را کوه قزل داغی با ارتفاع 1400 متر در بر گرفته است. قاضی جهان در یک جلگه مسطح و دامنه کوهستان که شیب آن به طـرف دریاچه ارومیـه می باشد واقـع گریده است که تپه های کوچـک و کم ارتفـاعی که به تپه های باستانی شهره می باشند و مشخص کننده فرسایش کوههای سهند غربی در دوران مختلف زمین شناسی است در نقاط مختلف زمین های  قاضی جهان دیده می شود. می گویند در زمان حکومت رضاخانی ازخاک این کوه آزمایشاتی توسط روسها جهت احتصال طلا انجام پذیرفت که متاسفانه و یا خوشبختانه مقدار طلای حاصل شده مقدار اعتبار هزینه  شده را جواب نداد.


وضعیت بارندگی و نزولات آسمانی

معمولا سه نوع باران در قاضی جهان می بارد:

1ـ نارین یاغیش(باران ریز)2ـ آغ یاغیش(شیدیرغی)3ـ دولی (تگرگ)

از بین بارانهای فوق باران دولی دارای دانه های درشت، سخت، منجمد و باشدت می بارد که به دنبالش سیل جاری شده و ضرررسان می باشد.

دو نوع برف در قاضی جهان می بارد:

1-آلاچرپو(کولاک)             2- قوش باشی (برف سر مرغی)


بادهای قاضی جهان

بادها در مناطق نیمه خشک از عوامل مهمی است که باعث خشک شدن سریع خاک می گردد و به درجه خشکزایی منطقه بیش از پیش می افزاید. هر قدر شدت وزش باد بیشتر باشد، به همان اندازه نیز میزان تبخیر سریعترانجام می پذیرد و خشکی بیشتر می شود.

طبق تحقیقات انجام گرفته  بطورکلی چهار نوع باد در قاضی جهان شناسایی شده است:

این بادها به نام آغ یل، تبریزیلی ،صبح یلی و مه یلی موسوم بوده و جهت وزش آنها با نامشان بی ارتباط نیست. بطوریکه تبریز یلی از شمال قاضی جهان و عموما از طرف تبریز می وزد. مه یلی (دریا مهی) از غرب یعنی از طرف دریاچه ارومیه که در غرب قاضی جهان قرار دارد می وزد. دیگری باد سفید یا آغ یل می باشدکه از جنوب به شمال جریان دارد ، این باد گرم و مرطوب بوده و یخ ها را در اول بهار آب می کند و به زمین نفس می دهد و شکوفه را بیدار می کند همچنین در اواخر بهار و تابستان موجب خشک شدن زمین ها گشته و مزارع و باغات احتیاج بیشتری  به آبیاری پیدا می کنند.

باد آغ یل از بادهای عمومی آذریجان بوده و ریزش های مکرر جوی در بهار و بارش برف در زمستان معلول این پدیده است .

چهارمین بادی که حالت عمومی دارد صبح یلی می باشد که در زبان فارسی به باد صبا معروف بوده و هنگام اذان صبح و بعد از آن با حالتی دل انگیز وزیدن آغاز می کند و جهت آن جنوب شرقی به غربی است.

شایان ذکر است باد شمال در زمستان ها همراه با برف زیاد و در تابستان ها با بارش زیاد می باشد و باد دریا نیز در اوایل بهار و تابستان ابرهای باران زای زیادی را از طرف مدیترانه به این سمت سوق می دهد.


چشمه ها، قنوات و چاههای قاضی جهان

قاضی جهان به لحاظ آبهای زیرزمینی یکی از پر آبترین مناطق آذرشهر می باشد وجود تعداد چهل و اندی چشمه در گذشته و تعدا 3+14 حلقه چاه نیمه عمیق که حداقل دبی چاههای مزبور 4 اینچ وحداکثر دبی آنها 8 اینچ در جنوب شرقی قاضی جهان، بیانگر این واقعیت است که به لحاظ منابع آبی، قاضی جهان و آبادیهای اطراف آن به حول و قوه الهی تا بحال با هیچ مشکلی مواجه نگردیده اند.

بنا به گفته و اظهار آقای کربلایی اصغر شریفی حفر قنات قدیمی ترین و بزرگترین اقدام کشاورزان منطقه در تهیه آب از روزگاران گذشته بوده و آنچه مسلم است حفر قنات از دیر باز معمول بوده که از کانال و مجاری زیر زمینی جریان می یافت.

با از بین رفتن تعداد زیادی از چشمه های مذکور و پائین رفتن سطح آب چاههای موجود بررسی ها نشان می دهد که در سالهای اخیر پمپاژ شدید از چاههای یاد شده جهت آبیاری کشاورزی ذخایر آبی  قاضیجهان را مورد تهدید قرار داده است و حتی در روستاهای پایین تر مثل تیمورلو، آب شیرین بسیاری از چاههاخشک شده و بجای آن آب شور بالا آمده است و به خاطر تبخیر زیاد مقداری از زمینهای تیمورلو به صورت شوره زار در آمده و اندوده های نمکی در سطح اراضی به خوبی مشخص است. بنابراین حتی اگر در حال حاضر  قاضی جهان از نظر منابع آبی محدویت نداشته باشد شواهد و قرائن امر نشان می دهد که این خطر برای آن نیز و جود دارد بطوریکه در خود قاضی جهان عمق چاههای آب از 10متر به 35 متر نزول کرده و از تعـداد چشمه ها و قنـات های مذکور 12 چشمه باقی مانده است، از چشمه ها و قنات های قاضی جهان می توان قنات میر آقاسی، حاج عبدل، چمن،ملا، سربازلار، یوشانلو، قاسم، عبدل، حسین آباد، سید آباد، اکبر آباد، چای چشمه، میر عبدالله، بیوک سو، شورانلو، بالاآغ گل،بیوک آغ گل، دیزج آقا حسن ،کت چشمه سی و تپه چشمه سی را نام برد.

شایان ذکر است آقای جوادزاده فرماندار محترم آذرشهر در سال 1380 در تأمین اعتبارات لازم جهت لایروبی، بازسازی و بازگشایی مسیرهای کور چشمه ها و قنات های قاضی جهان خدمات در خور توجهی انجام داده است که بدینوسیله از ایشان قدردانی می گردد.


چشمه آب معدنی قزل داغ(شور سو)

در جنوب قاضی جهان تپه های قرمز رنگی است با نام قزل داغی که آبهای گاز دار پس از خروج از زمین به رسوبات آهکی تبدیل شده به تدریج سفت و سخت می شود و تبدیل به نوعی از ترکیبات آهکی می گردد و از سوراخ های کوه گازهای آهکی با صدای مخصوصی خارج می شود،این چشمه جوشان به«شورسو»معروف است.

تعداد مظاهر فعال شورسو 2 مورد می باشد که قطـر حوضچه های یکی از آنها 2 متر و دیگری 5/1 متـر می باشد و تعداد مظاهر نیمه فعال آن10 مورد می باشد که قطر حوضچه آنهاکوچک می باشد.

رنگ آب چشمه تیره با مزه ملحی و درجه حرات آب 20 درجه و با آب قلیایی دارای گاز کربنیک ، کربنات کلسیم و همچنین منیزیم ،آهن و سلفاتهای این آب معدنی در ردیف  آب معدنی های بیکربناته کلسیک و منیزین دار و آهن دار سرد است که مردم قاضی جهان و آبادیهای اطراف در فصل تابستان جهت استفاده از خاصیت شفابخش این آب معدنی به شورسو میروند و درحوضچه های کوچک آن آب تنی می کنند و از لجنهای رسوبی این چشمه که خواص طبی دارد به دست و پای خود می مالند.

ویلسون جهانگرد آمریکایی در خاطرات خود می نویسد:

« معروف ترین مرمر به رنگ قرمز،سبز و سفید در منطقه جنوب غربی آذرشهر واقع است که از چشمه های بلوری کوه قرمز این شهر ایجاد می شود اینها چشمه های مرمر معروف هستند».

یکی از جاذبه های توریستی قاضی جهان همین آب معدنی شورسو می باشد که  متولیان امر می توانند با ایجاد استخری بزرگ در مسیر آن از مزایای آتی آن در جهت عمران و آبادانی قاضی جهان بهره برداری نمایند که متأسفانه تاکنون اراده ای جمعی در جهت نیل به آن شکل نگرفته و کاری در خور صورت نپذیرفته است.


شرایط اقلیمی و آب و هوای قاضیجهان

آب و هوای منطقه قاضیجهان با توجه به تقسیم بندی کوپن از نوعC.S.A  بوده که در این تقسیم بندی، C بیانگر اقلیم منطقه معتدله است که متوسط درجه حرارت سردترین ماه آن کمتر از 18درجه سانتیگراد و بیشتر از 3- درجه سانتیگراد می باشد.S بیانگر فصل خشک در تابستان بوده و A نشاندهنده اینست که متوسط درجه حرارت گرمترین ماه بیشتر از 22درجه سانتیگراد وکمتر از 37 درجه سانتیگراد می باشد.

ضریب خشکی قاضیجهان 3/12 می باشد که بیانگر یک اقلیم نیمه خشک است. متوسط درجه حرارت سالیانه آن 2/12درجه سانتیگراد است که سردترین ماه آن ژانویه(دی ماه) بامعدل 3/2- درجه سانتیگراد و گرمترین ماه آن جولای (تیرماه) با معدل 8/25 درجه سانتیگراد می باشد.

رژیم بارندگی قاضیجهان دارای دو حداکثر در ماههای می(اردیبهشت) با 7/50 میلی متر بارندگی و نوامبر(آبان)با4/25 میلی متر بارندگی می باشدکه بوسیله یک حداقل درماه اوت(مرداد)با 6/1 میلی متر بارندگی قطع می گردد. کل بارندگی سالانه آن 5/272 میلی متر که بیشترین آن درفصل بهار با 3/117 میلی متر ( 43%) وکمترین آن درفصل تابستان با 4/10 میلی متر یعنی 4%اتفاق می افتد.

 در جدول آب و هوائی منطقه 8 ماه یخبندان وجود دارد که در طول این 8 ماه جمعا 75/99 روز یخبندان وجود دارد. بیشتـرین روزهـای آن در ماه ژانویـه با 8/28 روز و کمتـرین آن با 25/0 روز در ماه مه روی می دهد. چهار ماه بدون یخبندان نیز در آن وجود دارد که عبارتند از خرداد، تیر، مرداد و شهریور.

بطوریکه از منحنی آمبروترمیک آن برمی آید این منطقه دارای پنج ماه خشک و هفت ماه مرطوب است و کلیماتوگـرام منطقـه نیـز بیانگر 3 ماه خیلی خشک،2 ماه خشک، یک مـاه نیمه خشک و 6ماه مرطـوب می باشد. بنابراین در مجموع اقلیم حاکم بر منطقه یک اقلیم نیمه خشک نسبتا طولانی در اواخر بهار، تابستان و اوایل پائیز می باشد.


رودخانه های قاضی جهان

رودخانه قوری دره

این رودخانه در شمال آذرشهر جاری می شود و از کوههای ینگجه و خان امیر سر چشمه می گیرد که جاری شدن آن فصلی و اتفاقی بوده و در بهار و اواخر پاییز ممکن است جاری شود. این رودخانه متاسفانه در سالهای گذشته خسارات و ضربات جبران ناپذیری را بر محصولات کشـاورزی و هچنین جاده اصلی قاضی جهان وارد ساخته و هنوز هم به دلیل بارش تگرگ گاه گداری جاری می شود.

رود خانه نوشین چای (توفارقان چایی)

این رودخانه از دیواره غربی کوهستان سهند تقریبا از ارتفاع سه هزار متری از ذوب برف سنگین و آب چشمه سارهای متعدد سر چشمه گرفته و در مسیر خود روستا ها و آبادیهای زیادی را مشروب می سازد که منشاءاصلی این رودخانه از ارتفاعات هرگلان بوده که در دره های عمیق به سوی قاضی جهان جریان دارد.

رودخانه توفارقان چایی در جنوب قاضی جهان پس از عبور از آذرشهر،قاضی جهان ،گوگان و تیمورلو به دریاچه ارومیه می ریزد. طول این رودخانه 56 کیلومتر بوده و جریان آن از مشرق به مغرب می باشد. در فروردین سال 1348 بعلت بارندگی شدید و ذوب برفها پر شد و طغیان نمود و از طریق سیل خسارات زیادی به مردم گوگان رساند.

از آب این رودخانه دردو نقطه مهم قاضی جهان بهره برداری می شود یکی از طریق نهرهناب دهخوارقان می باشد که آب سه روز از هفته آن حقا به مردم قاضی جهان می باشد و همچنین در پمپاژ آب در منطقه ائل  میدانی (شاه میدانی)که از طریق سدی بتنی به میان کوه قیزیل داغی پمپاژ می گردد، آب این رودخانه در تزریق آب به چاههای آب و سفره های زیرزمینی منطقه نقش مؤثری داشته است.

 

قوری دره و تهدید سیلاب های فصلی آن در قاضی جهان

از جمله مسائلی که همواره مردم قاضی جهان را تهدید کرده و امنیت زیست محیطی، اسکان، زمینهای زراعی، راههای اصلی و فرعی و بهداشت آن را تحت الشعاع قرار داده و زندگی عادی مردم را به مخاطره انداخته است خطرات طغیان سیلابهای اتفاقی و فصلی قوری دره در قاضی جهان است که از انتهای غربی دامنه های رشته کوههای سهند سرچشمه می گیرد. از خطرات قوری دره در گذشته های دور اخبار موثقی به ما نرسیده است ولی آنچه مسلم گردیده است اینست که مسیر قوری دره قبلاً از داخل روستا نبوده و در عهد ناصری ریش سفیدان دیزج آقاحسن در قبال بخشیدن زمین قبرستان بزرگ به مردم قاضی جهان مسیر قوری دره را که قبلاً از میان این روستا رد می شد تغییر داده و از داخل قاضی جهان انتقال داده اند. شایان ذکر است که در گذشته مردم دیزج آقا حسن در کثرت جمعیت و قدرت چانه زنی از قاضی جهان پیش بوده اند.

به هر جهت در اثر غفلت و سادگی بزرگان و ریش سفیدان قاضی جهان اکنون از سال 1240 هجری شمسی به بعد سیلابهای اتفاقی گوناگونی گزارش گردیده که خوشبختانه در جریان سیلابهای متعدد هیچگونه تلفات جانی به قاضی جهان وارد نیامده امّا خسارات مالی زیادی به ساکنین آن تحمیل گردیده است.

قدر مسلم قاضی جهان از سیلابهای قوری دره خسارات زیادی را متحمل شده و بعنوان خطر جدی حیات ساکنین منطقه را تهدید کرده است، بارها اتفاق افتاده که آب ،مزارع و کشتزارهای آنرا فرا گرفته، گل و لای حاصل از سیل به صورت قشری ضخیم زمینهای زراعتی را برای چند سال پی در پی غیر قابل کشت نموده که نتیجه آن فقر و بدبختی روستائیان و کمبود مالی و دست خالی بودن ایشان بوده است.

قاضی جهان به تبعیت از توپوگرافی قرار گرفتن در مابین کوههای سهند و دریاچه ارومیه هنگامیکه در دامنه های سهند بارندگیهای تندی به وقوع می پیوندد آب به تبع همین توپوگرافی به طرف نقاط کم ارتفاع غربی جریان پیدامی کند و بعد از عبور از شمال آذرشهر به طرف قاضی جهان سرازیر می شود. طبق مشاهدات عینی حجم آب در موقع جریان سیل چشم گیر بوده و گاه ارتفاع آن از 5/1 متر فراتر رفته و وجود دربهای آهنی در سر برخـی از کوچـه ها و بن بست ها جهت جلوگیـری از هجـوم سیـل مؤید آن می باشد.

همچنانکه گفته شد وقوع سیل در قاضی جهان سابقه ای طولانی دارد و به سبب جاری شدن قوری دره، حیوانات و احشام و محصولات کشاورزی مردم از بین رفته و گاه اتومبیل برخی از افراد را از خیابان برداشته و با خود برده و گاه با هجوم سیل آسای خود به درون برخی از منازل ضمن خسارات مادّی آنها را با نشست پایه و پی خانه ها روبرو نموده است.

آنچه مشهود است تا اواخر سال 1371 سیل های زیادی چه در بهار و چه در پاییز در قاضی جهان جریان داشته ولی در همان سال در روستاهای بالا دست آذرشهر(خان امیر) سدها و سیل بندهایی با اعتبارات و هزینه های هنگفتی احداث شده که هم بتوانند آب ارتفاعات را به خارج از آبادی های مسیر هدایت کنند و هم مقداری از آبهای جاری را جهت مصارف گوناگون جمع آوری کرده باشند. بعد از احداث این سدها از شدت جریان سیل به مقدار قابل توجهی کاسته است ولی باز بایستی اذعان نمود که این سیل بندها از ترس و رعب مردم نکاسته و هر از گاهی با پر شدن سدها، آب سدها سرازیر و خیابان اصلی و جوی آب قاضی جهان را با گل و لای و سنگ های ریز و درشت پر نموده و عملاً رفت و آمد خیابانی را مختل و مسیر آب را بسته و محیط زیست و فضای قاضی جهان را با گردوخاک قرین می سازد.

قوری دره قاضی جهان با گذر از وسط قاضی جهان به رودخانه نوشین چای سرازیر و بعد از گذر از قسمت شرقی گوگان در دریاچه ارومیه می ریزد و لازم به توضیح است که مردم قاضی جهان سیل نوشین چای را همراه با خیر و برکت و سیل قوری دره را با رنج و فلاکت همراه می دانند.

در عوض مردم گوگان خاطره خوشی از سیلابهای نوشین چای ندارند چرا که در سال 1348 هـ.ش برای سومین بار با طغیان این رودخانه روبرو شدند و این سیلاب ویرانگر در مدت کوتاهی سفره نوروز آنها را به هم ریخته و بسیاری از مردم گوگان را آواره نمود. کما اینکه در طی سالهای 1244و1254 هجری قمری نیز گوگان بر اثر سیل آسیب دیده بود. پس از این حادثه شهرداری گوگان سراسر کناره شمالی و غربی رودخانه را سدبندی نمود تا از خطرات جلوگیری نماید.

زلزله در قاضی جهان

آنچه از قرائن و شواهد پیداست  تاکنون زلزله مخربی در قاضی جهان و آذرشهر گزارش نگردیده و فقط در مورد زلزله های ویرانگری که در سالهای 1050و1193 هجری قمری در تبریز رخ داده و تبریز را با خاک یکسان نموده است ودراین زلزله ها خسارات هرچنداندکی درقاضی جهان ازگذشتگان نقل گردیده است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ آذر ۹۲ ، ۲۳:۱۱
جواد توکلی